ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္
ဗုဒၶသာသနာဝင္တုိ႔၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ၾကီး ျဖစ္ေပသည္။
ထုိေန႔၏ ထူးျခားခ်က္မ်ားကား
၁။ဘုရားအေလာင္းေတာ္သုေမဓာရွင္ရေသ့သည္ဤဘဒၵကမၻာ၌ ေလးဆူေျမာက္ျဖစ္ေသာ ေဂါတမအမည္ျဖင့္ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားထံမွ နိယတဗ်ာဓိတ္ကုိ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ခံယူျခင္း။
၂။ မဟာသကၠရာဇ္ (၆၈) ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္သိဒၶတၳမင္းသားအား ဖြားျမင္ေတာ္မူျခင္း။
၃။မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၃)ခုကဆုန္လျပည့္ေန႔အရုဏ္တက္ခ်ိန္တြင္ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကုိ ရရွိေတာ္မူျခင္း။
၄။ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၄၈)ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ မလႅာမင္းတုိ႔၏ အင္ၾကင္းဥယ်ာဥ္၌ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ္မူျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အျဖစ္ေတာ္စဥ္တြင္ ထူးျခားမွတ္သားထုိက္ေသာ ဤကဆုန္လျပည့္ေန႔အား ဘုရားေန႔(ဗုဒၶေန႔) ဟု ဗုဒၶသာသနာဝင္ အေပါင္းတုိ႔က အထြက္အျမတ္ ထားၾကလ်က္ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဤေန႔ဤအခါ၌သဗၺညဳတ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ကုိရေတာ္မူရန္အားထုတ္ရာတြင္အမွီျပဳေတာ္မူေသာ ေဗာဓိပင္အား
ေရသြန္းေလာင္းျခင္းစေသာ ကုသုိလ္ေကာင္းမွဳတုိ႔ကုိ ျပဳၾကကုန္သည္။ေရသြန္းေလာင္းၾကသည္မွာ ကဆုန္လတြင္ ေရရွားျပတ္လပ္၍ညွဳိးေလ်ာ္အံ့ေသာ ေဗာဓိပင္ကုိလန္းဆန္းစုိျပည္ေစရန္အတြက္ ျဖစ္ေပသည္။
ထုိအေလ့အထသည္ဗုဒၶသာသနာဝင္တုိ႔တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္ျခင္းမရွိဘဲယခုထက္တုိင္ ႏွစ္စဥ္အျမဲ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ပူေဇာ္လ်က္ ရွိၾကေလသည္။
( အရွင္ဝိမလဝံသ - နာလႏၵာတကၠသုိလ္ အိႏၵိယနုိင္ငံ)
ထုိေန႔၏ ထူးျခားခ်က္မ်ားကား
၁။ဘုရားအေလာင္းေတာ္သုေမဓာရွင္ရေသ့သည္ဤဘဒၵကမၻာ၌ ေလးဆူေျမာက္ျဖစ္ေသာ ေဂါတမအမည္ျဖင့္ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားထံမွ နိယတဗ်ာဓိတ္ကုိ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ခံယူျခင္း။
၂။ မဟာသကၠရာဇ္ (၆၈) ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္သိဒၶတၳမင္းသားအား ဖြားျမင္ေတာ္မူျခင္း။
၃။မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၃)ခုကဆုန္လျပည့္ေန႔အရုဏ္တက္ခ်ိန္တြင္ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကုိ ရရွိေတာ္မူျခင္း။
၄။ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၄၈)ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ မလႅာမင္းတုိ႔၏ အင္ၾကင္းဥယ်ာဥ္၌ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ္မူျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အျဖစ္ေတာ္စဥ္တြင္ ထူးျခားမွတ္သားထုိက္ေသာ ဤကဆုန္လျပည့္ေန႔အား ဘုရားေန႔(ဗုဒၶေန႔) ဟု ဗုဒၶသာသနာဝင္ အေပါင္းတုိ႔က အထြက္အျမတ္ ထားၾကလ်က္ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဤေန႔ဤအခါ၌သဗၺညဳတ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ကုိရေတာ္မူရန္အားထုတ္ရာတြင္အမွီျပဳေတာ္မူေသာ ေဗာဓိပင္အား
ေရသြန္းေလာင္းျခင္းစေသာ ကုသုိလ္ေကာင္းမွဳတုိ႔ကုိ ျပဳၾကကုန္သည္။ေရသြန္းေလာင္းၾကသည္မွာ ကဆုန္လတြင္ ေရရွားျပတ္လပ္၍ညွဳိးေလ်ာ္အံ့ေသာ ေဗာဓိပင္ကုိလန္းဆန္းစုိျပည္ေစရန္အတြက္ ျဖစ္ေပသည္။
ထုိအေလ့အထသည္ဗုဒၶသာသနာဝင္တုိ႔တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္ျခင္းမရွိဘဲယခုထက္တုိင္ ႏွစ္စဥ္အျမဲ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ပူေဇာ္လ်က္ ရွိၾကေလသည္။
( အရွင္ဝိမလဝံသ - နာလႏၵာတကၠသုိလ္ အိႏၵိယနုိင္ငံ)